Twee krachten die elke organisatie in onzekere tijden voelt en waarom je ze allebei nodig hebt

Onzekere tijden brengen meestal twee schijnbare tegenbewegingen binnen organisaties naar boven. Aan de ene kant trekken mensen en organisaties zich terug. Aan de andere kant groeit juist de behoefte aan richting, inspiratie en toekomstperspectief. Het lijkt tegenstrijdig, maar beide bewegingen kunnen prima naast elkaar bestaan en elkaar versterken.

In deze blog verkennen we waarom de reflex om te consolideren én te vernieuwen juist in tijden van onzekerheid tegelijk opkomt en hoe een lonkend toekomstperspectief die bewegingen bij elkaar brengt.

Wanneer het buiten stormt, richten organisaties zich naar binnen

Als het buiten stormt, blijven we binnen. We trekken ons terug en maken het binnen gezellig. Organisaties doen precies hetzelfde. Onzekere ontwikkelingen buiten zorgen er vaak voor dat er even heel weinig gebeurt en dat alles wat bedreigend voelt actief buiten de deur wordt gehouden. AI? Verbieden! Wet DBA? Alle ZZP’ers eruit!

Intern wordt geprobeerd om problemen op te lossen met de kennis van gisteren en vandaag. Er wordt teruggevallen op het reguliere proces, controle en gepercipieerde zekerheid door de gebaande paden te kiezen. Vaak met minder geld, minder mensen, maar ook zonder inspiratie van buiten en inzichten over de toekomst. En juist dan gaat een organisatie heel hard lijken op een huis waarin alle deuren dicht zitten: veilig, maar weinig zuurstof.

Tegelijkertijd groeit de roep om toekomstperspectief en innovatie

In elke organisatie is er een kleine groep die vraagt om perspectief op de toekomst en vernieuwing van de status quo. Meestal is die groep in de minderheid, hoewel er vaak wel meer mensen zijn die dat gevoel herkennen. Ze zijn voortdurend op zoek naar signalen die laten zien waar de beweging zit - de ruimte om te groeien, te verbeteren en te innoveren. Juist los van de gebaande paden.

Het is voor deze mensen vaak uitdagend om voet aan de grond te krijgen bij de mensen die zoeken naar controle en zekerheid. Want zij zijn bang dat er te veel en slecht onderbouwde risico’s worden genomen en dat er geld wordt uitgegeven aan luchtkastelen. De behoefte aan controle botst hier met de behoefte aan richting.

Doorbouwen en vernieuwen horen bij elkaar

Het is simpel: beide groepen zijn nodig om vooruit te komen. De innovatie-theorie laat duidelijk het onderscheidt zien hoe organisaties op meerdere tijdshorizonnen tegelijk moeten werken:

• Incrementeel verbeteren: wat moet blijven draaien?

• Disruptief innoveren: wat is er in de toekomst nodig?

En daar komt het bekende renovatiedilemma om de hoek kijken: je moet de winkel draaiende houden terwijl je ‘m verbouwt. Alleen blijven draaien betekent achterstand, alleen renoveren betekent stilstand.

Toch zien we in de praktijk dat organisaties vooral aandacht besteden aan dat eerste: blijven draaien, in plaats van investeren in het tweede. Vooral in onzekere tijden. Zonde, want juist een helder toekomstperspectief geeft meer vertrouwen in de koers vooruit. En dat is dan weer lekker voor de zekerheidszoekers onder ons!

Oproep: geef toekomstdenkers meer ruimte

We weten waarom het belangrijk is om de winkel draaiende te houden. Maar de mensen die zich bezighouden met de toekomst mogen een groter podium verdienen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat toekomstdenkers creatiever werken en optimistischer gestemd zijn. Ze verbinden, zien kansen, zijn nieuwsgierig en brengen beweging.

Onze oproep is dan ook: geef deze mensen ruimte om buiten te spelen, de toekomst te verkennen en inspiratie van buiten naar binnen te halen. Ook om het gevoel van roepende in de woestijn te vervangen door echte invloed, zodat zij kunnen starten met het ontwikkelen van een lonkend toekomstperspectief dat richting geeft aan de hele organisatie.

Waarom een lonkend toekomstperspectief voor iedere organisatie onmisbaar is

Een goed uitgewerkte toekomstvisie of toekomstperspectief is geen vision board of luchtkasteel. Het is een richtinggevend kompas dat alle activiteiten binnen een organisatie met elkaar verbindt. Het:

• Laadt de (merk)positionering: waar zijn we van?

• Geeft richting aan strategie, doelen en investeringen: waar richten we ons op?

• Geeft mensen purpose: waar doen we/ik het voor?

• Onderbouwt besluitvorming op alle lagen: past dit bij waar we naartoe gaan?

Het bindt degenen die zekerheid zoeken én degenen die vooruit willen. Het geeft stevigheid én ruimte. Het biedt vertrouwen én beweging.  

Kortom: juist nu heeft je organisatie richting nodig

Onzekere tijden zetten organisaties vaak in de verdedigingsmodus, terwijl juist dán de behoefte aan toekomst en richting groter wordt. Doorbouwen en vernieuwen zijn geen tegengestelden: het zijn twee motoren die elkaar versterken. Maar alleen als je ze bewust naast elkaar laat bestaan.

Geef de toekomstdenkers ruimte. Geef de zekerheidszoekers richting. En geef de organisatie een toekomstbeeld dat vertrouwen uitstraalt.

Gun je jouw organisatie een lonkend toekomstperspectief? Plan een gratis future-fit gesprek. Samen verkennen we hoe je toekomstdenken inzet om meer richting, rust en vertrouwen te creëren in de koers vooruit.